Międzynarodowy Dzień Goryla

24 września

  06.09.2025   admin


Dzień Goryla, obchodzony 24 września, to doskonała okazja, by zwrócić uwagę na wyjątkowe zachowania tych fascynujących ssaków oraz poważne zagrożenia, z którymi się mierzą. Goryle należą do najbardziej inteligentnych zwierząt na Ziemi i są bliskimi krewnymi człowieka – dzielimy z nimi nawet do 98% wspólnego DNA.

#


Zachowania goryli

Goryle to zwierzęta społeczne, żyjące w grupach rodzinnych liczących od kilku do kilkunastu osobników, na czele których stoi dominujący samiec – tzw. srebrnogrzbiety. Grupa opiera się na silnych więziach społecznych, a jej członkowie okazują sobie nawzajem troskę i wsparcie. Komunikują się za pomocą gestów, dźwięków, mimiki i postawy ciała. Obserwuje się u nich także zachowania empatii, współpracy i żałoby po śmierci członka grupy.

Goryle prowadzą dzienne, naziemne życie, choć młodsze osobniki chętnie wspinają się na drzewa. Ich dieta jest w większości roślinna i składa się głównie z liści, łodyg, owoców oraz pędów. W środowisku naturalnym goryle odgrywają ważną rolę ekologiczną – rozsiewają nasiona i wspierają regenerację lasów.

Gatunki i zasięg występowania

Wyróżniamy dwa główne gatunki goryli:

  • Goryl zachodni (Gorilla gorilla), w tym goryl nizinny i goryl Cross River,
  • Goryl wschodni (Gorilla beringei), w tym goryl górski i goryl wschodni niziny.

Goryle zamieszkują tropikalne lasy Afryki Środkowej – m.in. Demokratyczną Republikę Konga, Rwandę, Ugandę, Kamerun i Gabon.

Zagrożenia i kurczenie się populacji

Niestety, wszystkie podgatunki goryli są zagrożone wyginięciem – niektóre w stopniu krytycznym. Główne zagrożenia to:

  1. Utrata siedlisk – Wycinka lasów pod rolnictwo, kopalnie i infrastrukturę powoduje drastyczne zmniejszanie terytoriów życiowych goryli.
  2. Kłusownictwo – Goryle są nielegalnie zabijane dla mięsa (tzw. „bushmeat”), a młode osobniki bywają porywane na czarny rynek jako zwierzęta domowe.
  3. Choroby zakaźne – Goryle są podatne na choroby przenoszone przez ludzi, m.in. wirusy układu oddechowego, a nawet ebolę, która zdziesiątkowała populacje w niektórych regionach.
  4. Zmiany klimatu – Zmiany w ekosystemach wpływają na dostępność pożywienia i siedlisk.
  5. Niepokoje polityczne – Konflikty zbrojne w regionach, gdzie występują goryle, utrudniają działania ochronne i prowadzą do dodatkowej presji na populacje.

Dlaczego warto chronić goryle?

Ochrona goryli to nie tylko kwestia ratowania pojedynczego gatunku, ale także troska o równowagę ekosystemów, bioróżnorodność i przyszłość całych lasów deszczowych. Goryle są „gatunkiem parasolowym” – ich ochrona pomaga chronić wiele innych gatunków zamieszkujących te same tereny.

Co możemy zrobić?

  • Wspierać organizacje zajmujące się ochroną goryli (np. Dian Fossey Gorilla Fund, WWF, GRASP).
  • Unikać produktów pochodzących z nielegalnego wyrębu lasów tropikalnych.
  • Edukować innych na temat zagrożeń i potrzeby ochrony dzikiej przyrody.
  • Wspierać ekoturystykę, która pomaga finansować ochronę siedlisk i przynosi dochód lokalnym społecznościom.

Dzień Goryla to nie tylko święto tych majestatycznych zwierząt, ale także przypomnienie, że każdy z nas ma wpływ na ich przyszłość. Chroniąc goryle – chronimy jednocześnie planetę i samych siebie.